In de voor hem karakteristieke zwarte outfit, inclusief zwarte platte pet, komt Roel Mulder -ondanks het gure winterweer- lachend op me aflopen. We ontmoeten elkaar in het theatercafé van De Lieve Vrouw, hartje stad, recht tegenover de Onze-Lieve-Vrouwetoren. Het regent, hagelt en sneeuwt tegelijkertijd; hete koffie is niet alleen aangenaam, maar ook noodzakelijk om de verkleumde botten te warmen. De fractievoorzitter van Actief voor Amersfoort (voorheen OPA, red.) brandt meteen los.
Dingen die (niet) voorbijgaan
“Als Actief kijken we uit naar de verkiezingen, we verwachten forse verschuivingen in de zetelverdeling. Laatst spraken we in de fractie met elkaar over punten die de burgers écht belangrijk vinden en waarover we de discussie willen heropenen; zaken die echt vragen om meer debat. Neem nu de renovatie van het stadhuis. Kees Kraanen van de VVD zegt steeds: ‘het besluit is al genomen’, maar er is meer dan voldoende aanleiding om te heroverwegen. Volgens de bouwkostenindex stijgen de kosten voor (ver-)bouw dit jaar 12%. Als je in 2019 zou starten, komen de kosten van de renovatie ten opzichte van de calculaties uit 2017 (waar de gemeente zich op baseert) niet 5% maar 20% hoger uit. Het nieuwe college zal wel met dit besluit terug moeten naar de nieuwe raad.
Wij zien veel meer in het Utrechtse model van een Stadskantoor waarbij je de afdeling Burgerzaken scheidt van de ambtelijke diensten. Het oude belastingkantoor tegenover het station is bijvoorbeeld een goede plek voor burgerloketten. Je zou deze loketten ook nog meer over de stad kunnen verdelen zodat ze nog toegankelijker zijn. Het politieke deel met de wethouders en de ambtenaren kun je ook op een goedkopere locatie, aan de rand van de stad huisvesten in een gehuurd kantoor. En zo zouden we als Actief, namens onze kiezers, toch ook nog graag eens in gesprek gaan over het falende coffeeshopbeleid, de transitie in de zorg die veel te snel is gegaan, en de rol van de (lokale) overheid. De gemeente heeft er veel zorgtaken bijgekregen en de burger verwacht een actieve overheid, niet een gemeente die achterover leunt.”
De toon is gezet, Mulder is Actief, een strijder, een man die met ‘Nee’ geen genoegen neemt, iemand die weet waar hij het over heeft en die niet bang is om zijn mening te verkondigen én met rapporten, ervaringen uit andere steden en landen en wetenschappelijke onderzoeken te onderbouwen. We praten uren met elkaar, bespreken veel meer dan dat in dit artikel past.
De Lieve Vrouw als voorbeeld
Veel van zijn visie op hoe de maatschappij er volgens Mulder moet uitzien loopt parallel met zijn antwoord op mijn vraag waarom we bij De Lieve Vrouw hebben afgesproken. “Dit theater is voor mij een symbool van de stad zoals ik die wil zien. Een theater waar alles kan, waar iedereen elkaar kan ontmoeten. Niet: ‘Is er wat te doen, maar wat is er te doen?’ Kijk om je heen, wij zitten met twee moeders met baby’s aan tafel, er komen net vier klassen basisschoolleerlingen binnen om een voorstelling te bezoeken, hier komt alles samen. Laten we vooral zo samenleven! Een aangeharkte en afgestofte stad waarin alles vooraf is bepaald en vastgelegd is mijn gruwelbeeld. Bij de Lieve Vrouw werken bijna 100 vrijwilligers, daarmee is dit hun theater én ons theater, en wordt het ook nog betaalbaar gehouden.”
Schijnbaar moeiteloos accelereert Mulder door. “Ik denk dat we sowieso serieus moeten gaan nadenken over de begrippen ‘arbeid’ en ‘loon’. De wet- en regelgeving legt het risico van personeel dat ziek wordt bij de ondernemer, dus die ondernemer probeert zo min mogelijk mensen in dienst te nemen, dat is logisch. Ik meen dat de regelgeving erop gericht moet zijn om juist dat risico te spreiden. Zoals de havenbedrijven vroeger samenwerkten om de arbeiders door te kunnen betalen, ook als er op dat moment even geen werk was. Of denk aan de bedrijfsverenigingen die gezamenlijk doorbetaalden bij ziekte.”
“Weet je dat in Amersfoort de meeste mensen in de bijstand vrijwilligerswerk doen? Al die mantelzorgers die in onzekerheid blijven leven terwijl het tekort aan mensen in de zorg blijft bestaan… Ik denk dat het goed is om niet te verkrampt om te gaan met de bijstandsuitkering en de mogelijkheden van een selectief basisinkomen te overwegen. De WIK (Wet Inkomensvoorziening Kunstenaars, red.) heeft ook goed gewerkt en zou ook in andere beroepsgroepen kunnen worden toegepast. Bij topsporters, waar we met zijn allen veel van verwachten, zie je dezelfde financiële problemen ook ontstaan, bijvoorbeeld direct na de Olympische Spelen. Inspanning vertegenwoordigt waarde, waarde die niet altijd wordt uitbetaald.”
We want De War
Een ieder die Roel Mulder de afgelopen jaren een beetje heeft gevolgd kent hem als betrokken, vurig, gedreven, het debat niet schuwend, weloverwogen, vriendelijk, toegankelijk, luis in de pels én als voorvechter van de culturele broedplaats De War.
Hij heeft zo’n typerend lachje; ‘Ik hoor wat je zegt, je hebt ook goede argumenten, maar ik wil je toch ook graag míjn kant van het verhaal vertellen.’ Dat lachje verschijnt tijdens ons gesprek ook af en toe. “Ik heb mijn hele leven met de politiek te maken gehad en ben altijd politiek betrokken geweest. Ik wilde eigenlijk niet, behalve als ik ‘veel ouder’ was, een volksvertegenwoordiger zijn. Maar het gaat me om de integriteit, mezelf in de spiegel kunnen aankijken.”
Wantrouwen jegens politiek
“Ik begrijp het wantrouwen jegens de politiek en als het je als politicus om de waardering gaat ben je naïef en kun je beter wat anders gaan doen. In de raadszaal en op sociale media als Twitter krijg je nogal wat modder over je heen. Toch blijf ik op zoek naar de signalen uit de samenleving. Zo liep ik ’s avonds met de politie mee, heb ik “stage gelopen” bij het Leger des Heils en help ik soms bij de Voedselbank. Ik wil weten wat er gebeurt en het leven voor iedereen beter maken. Als politicus ben je een publiek figuur, dat neem ik voor lief. Het stelt me ook in de gelegenheid om de discussie te voeren. Ik mag uiteindelijk die discussie verliezen, dat kan gebeuren, maar als je het debat überhaupt niet bent aangegaan, hoe sta je dan voor de spiegel? Als De War uiteindelijk blijft bestaan ben ik tevreden. Je weet dat ik daar hard voor gestreden heb. De War, de hele gedachte die Harmen en Diana uitdragen past in mijn wereldbeeld. Als politicus draait het uiteindelijk niet om wat jij betekent, maar om wat je voor de stad betekent.”
Stem Lokaal
Ik kan het niet nalaten, waarom zouden we op een lokale partij moeten stemmen? De laatste jaren lijkt de invloed van de lokalen toch zeer beperkt? “Nou, dat valt nogal mee hoor. De lokale partijen behaalden gemiddeld toch zo’n 8 á 9 zetels. Behalve in 2014, maar dat had te maken met het uiteenvallen van de Burgerpartij in 2010. Het vertrouwen van de kiezer in de lokale partijen is toen flink beschadigd. Maar, het herstel is in zicht, uit een recentelijk verschenen onderzoek blijkt dat meer mensen overwegen lokaal te stemmen. Wij als Actief hebben ons de afgelopen jaren ook nadrukkelijk gemengd in het debat en laten zien waar we voor staan. We hebben veel bereikt waar ik erg trots op ben.”