Wim van Rooijen en Arjen van der Linden bloggen over het lokale bestuur van Amersfoort.
Hun doel: de politiek weer laten leven in de stad.
Nog 3 nachten slapen en dan mogen we naar de stembus? Ga jij stemmen? Zouden we in Amersfoort boven het landelijk gemiddelde opkomstpercentage van 54% (in Amersfoort 56%) in 2014 komen? Bij dit aantal zal de kiesdeler (aantal stemmen benodigd voor 1 van de 39 zetels) op circa 1650 stemmen liggen.
Bij de Tweede Kamerverkiezingen vorig jaar was het landelijk gemiddelde opkomstpercentage 82%. Vreemd dat het tijdens de verkiezingen voor een nieuwe gemeenteraad zoveel lager ligt, want de gemeente krijgt steeds meer te zeggen. En wat ze zeggen en doen is direct voelbaar en zichtbaar in je eigen straat, wijk of in de stad. Er staat dus veel op het spel aanstaande woensdag!
Het wordt in Amersfoort spannend. Al dan niet onder invloed van de landelijke politiek worden ook hier de kaarten opnieuw geschud. En ik verwacht grote verschillen met 4 jaar geleden.
Arjen, jij vroeg me om wat bespiegelingen en een voorspelling van de zetelverdeling.
De huidige grootste partij met 9 zetels D66 kan eigenlijk alleen maar verliezen. De partij heeft de overmacht in zetels de afgelopen 4 jaar niet overtuigend kunnen omzetten in tastbaar resultaat. Zelfs op typische D66 onderwerpen liet de partij steken vallen. Ze leken wel in De War door die overweldigende overwinning in 2014. Landelijk ligt de partij onder vuur door de steun aan de afschaffing van ‘kroonjuweel’ het Raadgevend referendum. De enige vraag is dus hoe groot ‘de schade’ zal worden?
De ChristenUnie (huidig zetelaantal 5) is altijd goed voor een stabiel electoraat. Maar ze raakt in ieder geval één zetel kwijt aan de SGP. En de vraag is of dat er meer worden, want de partij zette als coalitie handtekeningen onder controversiële onderwerpen als de aanleg van de Westelijke Rondweg en de renovatie van het oude stadhuis, die minder goed vallen te rijmen met het rentmeesterschap dat de partij uitdraagt.
VVD-Amersfoort is in de stad al jaren aan de macht (huidig zetel aantal 4). Herkennen traditionele VVD-stemmers zich in (de stijl van) hun nieuwe lijsttrekker? Is het Rutte-effect dit keer positief of negatief? Concurrentie op rechts heeft de VVD niet. Ze blaken daarom van het zelfvertrouwen, volgens sommigen op het arrogante af, maar gleden afgelopen week flink uit op een door henzelf neergelegde (en wellicht zelfs geregisseerde) politieke bananenschil. In 2014 haalde de partij 5 zetels. Dat resultaat zou nu ook haalbaar moeten zijn.
Het CDA veroverde de vorige verkiezingen 4 zetels en kreeg er later 1 bij toen Maria Ballast-Tatarian de overstap maakte van VVD naar CDA. Het landelijke beeld van de partij en de concurrentie van andere christelijke partijen zullen zeker invloed hebben op het stembusresultaat. Een herhaling van het stembusresultaat van 2014, 4 zetels, is al een hele prestatie.
De PvdA (5 zetels in 2014) zit al tijden in de hoek waar de klappen vallen. Ze kunnen ook deze verkiezingen eigenlijk alleen maar verliezen. In Amersfoort doet voor het eerst ook DENK mee en dat zou ook weleens een (extra) zetel kunnen kosten.
Het is de SP landelijk en ook lokaal tot nu toe niet echt gelukt om de PvdA-spijtoptanten binnen te ‘hengelen’. Volledig linksaf is voor veel kiezers vaak een stap te ver. De ‘Nieuwe Marijnissen’ doet het goed de eerste weken in Den Haag, dus 4 (of zelfs 5) zetels zou haalbaar moeten zijn.
Lokale partijen kunnen gemiddeld in Nederlandse gemeenten rekenen op circa 25% van de stemmen. Dat zou in Amersfoort gaan om circa 9 zetels. Nu komen BPA (2 zetels in 2014), Actief (1 zetel in 2014) en Amersfoort 2014 (1 zetel in 2014) samen niet verder dan 5. Waar zouden in Amersfoort die andere 4 vandaan moeten komen? Onmogelijk is het niet. In 2010 werd de BPA, nagenoeg uit het niets, met 7 zetels de grootste partij in Amersfoort.
En dan GroenLinks. Zelf rekenen ze op een verdubbeling van het huidige zetelaantal. Van 3 naar 6. GroenLinks zit zowel landelijk als lokaal in een positieve flow. En kiezers willen graag bij winnaars horen. In de grote steden ligt GroenLinks voor in de peilingen. Maar is Amersfoort groot genoeg?
Zou Gerard Chel in staat zijn voldoende vrienden te mobiliseren voor zijn sympathiek ogende experiment? Of zijn het ‘proteststemmen’ van bijvoorbeeld D66, die democratische vernieuwing zoeken en het experiment niet schuwen, die hier nieuwe hoop zoeken.
DENK, volgens velen nauwelijks zichtbaar in de verkiezingscampagne, moet het hebben van de volledig eigen achterban. Die vind je niet op alle traditionele verkiezingsbijeenkomsten. Dus logisch dat ze daar hun energie niet in hebben gestopt. Uit het niets 2 zetels winnen is niet uitgesloten.
Vrede en Recht gaat het in dit ‘geweld’ waarschijnlijk niet redden. Wel jammer, want hoewel veel mensen hun neus ophalen voor de ongewone plannen is het op een aantal punten absoluut geen onzin wat de partij voorstaat.
14 partijen strijden om een plek in de Raad. Het wordt in ieder geval een versnipperd landschap.
Dit brengt mij tot de volgende voorspelde stembusuitslag:
De stembusuitslag volgens Wim van Rooijen
Een coalitie van GroenLinks, D66, ChristenUnie, CDA en SP zou een mooi experiment zijn voor de stad. Maar de plek van de SP is gelet op de waardering voor wethouder Imming ook inwisselbaar door PvdA.
Wat je ook vindt: ga in ieder geval stemmen. Als je dat niet doet, telt die van andere ‘dubbel’ en moet je verder ook niet zeuren. Reken af, of neem een voorschot op de toekomst.
Succes!
P.S. Ik ben benieuwd naar de voorspellingen van andere Amersfoorters. Vul je lijstje en je bespiegelingen in bij de reacties.
Bekijk de volledige correspondentie tussen Arjen en Wim.
De twee vrienden Wim van Rooijen en Arjen van der Linden bloggen over de gemeenteraadsverkiezingen 2018