Omroep EVA heeft een aantal animaties gemaakt waarin wordt uitgelegd hoe de gemeenteraadsverkiezingen verlopen. Dit is de laatste uit een serie van vier video’s met als centrale vraag: “Wat gebeurt er na afloop van de gemeenteraadsverkiezingen?”
Op basis van de uitslag verdeelt het centraal stembureau van een gemeente de zetels over de verschillende politieke partijen. Het aantal zetels is afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeente. In Amersfoort zijn dat er 39.
Als de zetels over de partijen zijn verdeeld, benoemt het centraal stembureau de gemeenteraadleden. Een raadslid kan in de raad komen door middel van de volgorde van de kandidatenlijst, maar ook door zelf voldoende voorkeursstemmen te krijgen.
Na de verkiezingen formeert de gemeenteraad het college en benoemt de wethouders. Meestal neemt de grootste politieke partij het voortouw bij de college-onderhandelingen. Door de onderhandelingen kan het college verschillende samenstellingen krijgen.
Het college en de burgemeester vormen samen ‘het college van burgemeester en wethouders’ en is het dagelijks bestuur van de gemeente. De wethouders hebben ieder hun eigen verantwoordelijkheidsgebied, dat wordt de ‘portefeuille’ genoemd.
De burgemeester wordt benoemd door de koning, op voordracht van de minister van binnenlandse zaken.